Veenweidegebieden belangrijke schakel oplossen broeikasgasprobleem
11 januari 2024
Slechts 5% van de oppervlakte in Nederland wordt (nog) gevormd door veenweidegebieden. Toch stoot dit kleine oppervlak bijna twee keer zo veel CO2 uit dan dat de totale natuur (inclusief de zeegebieden) in Nederland jaarlijks kan opnemen. Jaarlijks stoten de veenbodems in Nederland zo’n 4% van de totale emissie in Nederland uit. Dit komt neer op gemiddeld 22,6 ton CO2 per hectare per jaar. Dat staat gelijk aan ongeveer 10 jaar rondrijden in een middelgrote personenauto. Juist door het terugdringen van de CO2-uitstoot uit veenweidegebieden kan een enorme stap worden gezet in het terugdringen van de uitstoot van broeikasgassen. Kortom, werk aan de winkel, laten we samen de mouwen opstropen en beginnen!
Veenoxidatie
Waarom stoten veenweidegebieden, bestaande uit weide op veengrond, zoveel broeikasgassen uit? Een veenweidegebied is een typisch Nederlands landschap en komt vooral voor in de kustprovincies en omgevingen langs de rivieren. Veengrond is opgebouwd uit halfverteerde planten- en dierenresten die gedurende duizenden jaren onder water terecht zijn gekomen. Door een gebrek aan zuurstof is de afbraak van deze organische stoffen nagenoeg stil komen te liggen. Zodra het veen echter wordt ontwaterd, dringt zuurstof de grond in, waardoor bacteriën actief worden en het veen gaat oxideren. Hierbij komen broeikasgassen als CO2, CH4 (methaan) en N2 (lachgas) vrij en ontstaat bodemdaling.
Vicieuze cirkel
Vanaf de middeleeuwen nam de behoefte aan meer landbouwgronden toe. Sinds die tijd zijn we, door middel van kunstmatige verlaging van de grondwaterstanden, op grote schaal veenweidegebieden gaan droogleggen. Zo wordt veengrond geschikt gemaakt voor landbouw en veehouderij. Vooral sinds de jaren zestig van de vorige eeuw is dit in een stroomversnelling gekomen. Gevolg hiervan is dat grote delen van de veenweidegebieden oxideren en daarmee grote hoeveelheden broeikasgassen uitstoten. In totaal komt de jaarlijkse uitstoot neer op ca. 6,9 miljoen ton. Ook leidt het verlagen van de grondwaterstand tot een stevige bodemdaling, die met gemiddeld een halve tot soms wel twee centimeter per jaar sneller is dan de zeespiegelstijging. Op deze manier dragen veenweidegebieden sterk bij aan opwarming van het klimaat en heeft het een negatief effect op de biodiversiteit. Het steeds verlagen van waterstanden leidt tot afname van natte, drassige veenweidegebieden met als gevolg dat de afgelopen decennia typische veenweidevogels zoals de grutto steeds meer verdwijnen. Tegelijkertijd zijn deze gebieden juist ook weer kwetsbaar voor de gevolgen van de klimaatverandering. Door de toenemende droogte in de zomer treedt bijvoorbeeld weer extra veenoxidatie op, waardoor bovengenoemd proces in stand wordt gehouden en zich weer herhaald.
Klimaatambities
De Aquanoom heeft concrete ideeën over het terugdringen van de CO2-uitstoot uit veenweidegebieden en is ervan overtuigd hiermee niet alleen een grote bijdrage te kunnen leveren aan het behalen van de doelen van 2030 (minimaal 55% minder CO2-uitstoot ten opzichte van 1990) en 2050 (klimaatneutraal), maar ook aan de biodiversiteit in deze gebieden.
We denken graag met u mee
We denken graag met u mee over welke kansen er liggen in uw beheersgebied. De mogelijkheden verschillen per regio, omdat deze sterk afhankelijk zijn van de locatie en haar historie. Door middel van een op maat gemaakt plan van aanpak kunnen we aandacht geven aan alle klimaatambities en vergroten we hiermee de kans op het behalen hiervan.
Wilt u samen werken aan een toekomstbestendig waterbeheer in uw beheersgebied? Neem vrijblijvend contact met ons via 010 249 2475 of info@deaquanoom.nl.